Kuchnia Austrii i Niemiec ma wiele wspólnych tradycji kulinarnych, które czerpią z bogatych historii, regionalnych produktów oraz wpływów sąsiednich państw. Obie kuchnie charakteryzują się dużą ilością mięsa, ziemniaków, kapusty, a także słodkich wypieków, które zdobyły popularność na całym świecie. Oto kilka najważniejszych potraw, które stanowią wizytówkę kulinarnego dziedzictwa Austrii i Niemiec.
Kuchnia austriacka
Najpopularniejsze potrawy kuchni austriackiej to:
- Wiener Schnitzel (Sznycel wiedeński)
Jest to chyba najbardziej rozpoznawalna potrawa austriacka. To cienki kotlet z cielęciny lub wieprzowiny, panierowany i smażony na złoty kolor. Sznycel zwykle podawany jest z ziemniakami, sałatką ziemniaczaną lub kiszoną kapustą. W Austrii to danie jest symbolem tradycyjnej kuchni. - Tafelspitz
To tradycyjne austriackie danie, które składa się z gotowanego mięsa wołowego (zwykle z rostbefu) podawanego z bulionem, warzywami i ziemniakami. Tafelspitz jest jednym z ulubionych dań cesarza Franciszka Józefa I, który jadł je codziennie. - Apfelstrudel (Strudel jabłkowy)
Jest to klasyczny austriacki deser, który stał się słynny na całym świecie. Strudel to cienkie ciasto wypełnione duszonymi jabłkami, cynamonem, rodzynkami i cukrem. Podaje się go najczęściej z cukrem pudrem, a w wersji luksusowej z bitą śmietaną lub lodami. - Sachertorte (Tort Sachera)
Ten słynny austriacki tort czekoladowy z cienką warstwą dżemu morelowego, pokryty gładką polewą czekoladową, jest symbolem wiedeńskich kawiarni. Stworzył go w 1832 roku Francisa Sacher, do dziś cieszy się ogromną popularnością zarówno w Austrii, jak i na całym świecie. - Kaiserschmarrn (Omlet Cesarski)
To lekkie, puszyste naleśniki, które są rozrywane na małe kawałki i podawane z cukrem pudrem, kompotem śliwkowym lub dżemem. Wspomniane danie, jest jednym z ulubionych deserów Austriaków, szczególnie popularne w rejonach górskich.
Przykładowe posiłki kuchni austriackiej
Śniadanie po austriacku
W Austrii śniadanie to często lekki posiłek, który składa się z różnorodnych pieczyw, serów, wędlin, jajek oraz konfitur. W tradycyjnych kawiarniach wiedeńskich (tzw. Kaffeehäuser) serwowane są zestawy śniadaniowe zwane Frühstücksbrettl, które zawierają chleb, bułki, masło, miód, marmoladę, a także wędliny i sery. Do tego niezbędna jest kawa – najlepiej mała czarna, tzw. Kleiner Brauner, lub filiżanka kawy po wiedeńsku (Wiener Melange).
Austriacki obiad
Obiad w Austrii jest głównym posiłkiem dnia, a typowe dania są sycące i pełne smaku. Często podaje się mięso – najczęściej wieprzowe lub wołowe, w towarzystwie ziemniaków, klusek i kapusty.
Kolacja w Austrii
Wieczorem Austriacy preferują lżejsze posiłki. Często są to zapiekanki, sałatki, zupy lub dania jednogarnkowe. Popularne jest również jedzenie w tradycyjnych winiarniach – Heurigen.
Kultura picia kawy w Austrii
Oprócz jedzenia niezwykle ważną tradycją w Austrii jest kultura picia kawy. Wiedeńskie Kaffeehäuser (kawiarnie) stanowią nieodłączny element życia społecznego i kulturalnego. W Austrii kawa nie jest tylko napojem, ale rytuałem, który łączy ludzi, zapewnia przestrzeń do rozmów, pracy, czy po prostu relaksu. Wiedeńska kawa stała się symbolem miasta, a kilka rodzajów kaw jest typowych dla tej kultury.
Rodzaje kaw, które można zamówić w Austrii
- Wiener Melange
To jedna z najbardziej charakterystycznych kaw w Wiedniu. Jest to kawa parzona z espresso, którą zalewa się gorącym mlekiem i delikatnie ubijaną pianką, tworząc w ten sposób napój przypominający włoską cappuccinę, ale mniej intensywny. Zwykle podawana z cukrem i czasami bitą śmietaną. Wiener Melange jest jedną z najczęściej zamawianych kaw w wiedeńskich kawiarniach. - Kleiner Brauner
To mała czarna kawa, podobna do espresso, ale o nieco łagodniejszym smaku. Jest to jedno z klasycznych zamówień w wiedeńskich kawiarniach, gdzie kawa jest podawana w małych filiżankach. Jest to jedna z bardziej tradycyjnych opcji dla tych, którzy preferują prostą, mocną kawę. - Großer Brauner
To ta sama kawa co Kleiner Brauner, ale w większej filiżance. Zawiera podwójną porcję espresso i jest podawana z mlekiem, podobnie jak cappuccino, ale z mniejszą ilością mlecznej pianki. To idealna opcja dla osób, które preferują kawę z większą ilością płynów, ale nie chcą rezygnować z intensywności smaku espresso. - Kapuziner
Jest to kawa przygotowana z espresso, do którego dodawane jest gorące mleko i odrobina pianki. Smak tej kawy przypomina cappuccino, ale różni się od niego mniejszą ilością pianki. Często jest to kawa podawana z cukrem lub innymi słodkimi dodatkami, takimi jak czekolada czy cynamon. - Franziskaner Kawa Franziskaner to kawa espresso podawana z dużą ilością bitej śmietany, czasami z dodatkiem cukru pudru lub czekolady w proszku. Jest to napój o dość deserowym charakterze, który jest popularny w austriackich kawiarniach jako kawa do popołudniowego relaksu.
- Melange mit Schokolade (Wiener Melange z czekoladą)
Jest to wariant tradycyjnej Wiener Melange, do którego dodaje się kawałki czekolady lub czekoladowy syrop. Czekolada doskonale harmonizuje z mlecznym smakiem kawy, tworząc wyjątkowy napój, który jest popularny zwłaszcza w chłodniejszych miesiącach. - Café mit Schlagobers
W Austrii bardzo popularna jest kawa serwowana z bitą śmietaną, znana jako Café mit Schlagobers. Często jest to espresso lub kawa z mlekiem, która jest dopełniona dużą ilością śmietany. Jest to kawa o dość deserowym charakterze, idealna dla osób, które uwielbiają słodkie dodatki.
Kuchnia niemiecka
Najbardziej tradycyjne niemieckie potrawy to:
- Sauerbraten
Jest to jedno z najbardziej tradycyjnych dań niemieckich – gulasz z marynowanej wołowiny, gotowany przez długi czas, często z dodatkiem korzennych przypraw, takich jak liść laurowy, ziele angielskie i ocet. Podaje się go z kluskami ziemniaczanymi (Kartoffelknödel) oraz czerwoną kapustą. - Bratwurst
Niemiecka kiełbasa wieprzowa lub wołowa, która jest tradycyjnie grillowana lub smażona. Jest popularna w wielu regionach Niemiec, szczególnie w Bawarii i Turyngii. Bratwurst podaje się często z musztardą i ze świeżym chlebem, a także z kapustą kiszoną lub ziemniakami. - Kartoffelsalat (Sałatka ziemniaczana)
Sałatka ziemniaczana to podstawowe danie w niemieckich domach, a jej wersja różni się w zależności od regionu. W Bawarii jest to sałatka na bazie majonezu, w innych częściach Niemiec częściej z sosem vinaigrette, z dodatkiem cebuli, ogórków, jajek i świeżych ziół. - Pretzel (Brezn)
Tradycyjna niemiecka pieczywo, które zdobyło popularność na całym świecie. Jest to miękka bułka w kształcie węzła, posypana solą, czasami podawana z musztardą lub serem. Pretzel jest nieodłącznym elementem niemieckiej kuchni, szczególnie w Bawarii. - Schwarzwälder Kirschtorte (Tort Schwarzwaldzki)
Jest to jeden z najbardziej znanych niemieckich deserów. Tort składa się z kilku warstw biszkoptu nasączonego likierem wiśniowym, kremu, wiśni oraz czekolady. Jest pyszny, elegancki i wyjątkowy w smaku, a jego historia sięga połowy XX wieku.
Przykładowe posiłki kuchni niemieckiej
Niemieckie śniadanie
Frühstück – typowy niemiecki zestaw śniadaniowy, składający się z bułek (Brötchen), wędlin, serów, jajek na twardo, dżemów i miodu.
Brezn (Precel) – w niektórych regionach Niemiec, szczególnie w Bawarii, na śniadanie podawane są także Brezn, czyli precle, które można posmarować masłem i zjeść w połączeniu z serem lub wędliną.
Typowy niemiecki obiad
Obiad to główny posiłek dnia, w którym Niemcy stawiają na solidne, sycące dania mięsne.
Kolacja w Niemczech
W Niemczech kolacja to zwykle lżejszy posiłek, ale także bardzo różnorodny. Często są to kanapki, sałatki lub zupy. Niemcy często jedzą też na kolację Abendbrot, czyli zestaw różnych wędlin, serów i pieczywa.
Kulinaria Austrii i Niemiec – podsumowanie
Kuchnia Austrii i Niemiec, choć podobna, ma swoje charakterystyczne różnice. Obie kuchnie są znane z użycia mięs, ziemniaków, kapusty oraz licznych dań mącznych.
W kuchni niemieckiej popularne są kiełbasy (np. Bratwurst), różnorodne rodzaje kapusty (zwłaszcza kiszona) oraz potrawy mięsne jak schabowy czy pieczeń. Niemcy słyną również z różnorodnych rodzajów chleba, a także ciast i deserów.
Kuchnia austriacka jest mocno związana z tradycjami habsburskimi i oferuje potrawy takie jak Wiener Schnitzel (kotlet wiedeński), zupy, np. rosołowe (Frittatensuppe), a także ciasta, np. strudel jabłkowy (Apfelstrudel). W Austrii duże znaczenie mają również produkty mleczne, a serwowane potrawy często są bogate w przyprawy.
Obie kuchnie mają wspólną historię, a ich dania są uważane za solidne i sycące, odzwierciedlające tradycyjne wartości kulinarne regionów niemieckiego i austriackiego obszaru.
